درعصرحاضر با پیشرفت تکنولوژی وصنعت، زمینه های توسعه کشاورزی ودامپروری نیز فراهم گردیده است. با افزایش روز افزون جمعیت دیگر صنعت سنتی دامپروری گذشته جوابگوی نیازهای روز افزون جامعه نمی باشد. با ظهور تکنولوژی نوین واحدهای سنتی گذشته خواسته یا ناخواسته از گردونه رقابت حذف شده و جای خود رابه واحدهای صنعتی داده اند، زیرا از طرفی با افزایش روز افزون تورم و سیر صعودی افزایش قیمتها بویژه درموردخوراک های دام و طیور دیگر واحدهای سنتی گذشته غیر اقتصادی شده ، یا حذف شده اند یا جای خود را به واحدهای صنعتی داده اند.
در این نشریه برآنیم تا راهکار های جدیدی را پیش روی کشاورزان و دامپروران عزیز قرار دهیم تا بتوانند با تغذیه صحیح دام ها زمینه توسعه واحد دامپروری خود را فراهم ساخته وباعث افزایش سوددهی اقتصادی آن گردند.چون مسئله تغذیه اصلی ترین دغدغه دامپروران در زمینه پرورش دام می باشد، سعی شده است تا با در نظر گرفتن تمامی موانع پیش روی دامداران نکات کلیدی تغذیه ای را برای کشاورزان و دامپروران عزیز بیان نماییم. و در پایان برای آشنایی دامداران با معروفترین نژادهای گوشتی دنیا خلاصه ای از مهمترین ویژگی های این نژادها، زادگاه آنها و مشخصات آنها بیان گردیده است.
پرواربندی و جایگاه آن در دامداری های ایران
حرفه پرواربندی دربیشتر دوره های اقتصادی ایران به عنوان حرفه اصلی و سودآور به رسمیت شناخته نشده است و کسانی که به این شغل می پردازند نمی توانند برنامه دقیقی برای برگشت سرمایه و سود منطقی داشته باشند و همیشه در ردیف افراد کم درآمد جامعه قرار می گیرند حتی پرورش دهندگان گاو شیری در اولین فرصت جوانه های خود را می فروشند و از تولید گوشت و پرواربندی انتظار سودی ندارد و اگر هم جوانه ها را پروار نمایند از اجبار خواهد بود این در حالی است که در اکثر کشور های ارو پایی، آمریکای لاتین و به ویژه مکزیک و برزیل این حرفه از سودآورترین مشاغل بوده وجایگاه ویژه ای در بین دامداران دارد. چنانچه دامداران ما نیز بیشتر با این حرفه آشنا گردند شاید دیگر هیچ گاه حاضر به فروش گوساله های شیرخوار یا تلیسه های خود نگردند. پرورش دام های پرواری اگر طبق اصول فنی آن و با تغذیه صحیح صورت گیرد به جرات می توان گفت که سودآورترین فعالیت یک دامدارمی باشد.
تغذیه مهمترین و هزینه برترین فعالیت در گاوداری ها
هنر تغذیه گاو همواره در حال تغییر و پیشرفت است. برخی از اصول بنیادی ثابت می مانند، اما سیستم های تغذیه، تحت تأثیر یافته های نوین پیدایش خوراکی جدید و دگرگونی های اقتصادی، به گونه مشخص در حال پیشرفت هستند.
در گذشته بین آنچه کارشناسان تغذیه می گفتند و آنچه که گاودار هنگام تغذیه گاوهایش انجام می داد، فاصله زیادی وجود داشت، اما امروزه برای استفاده مؤثر از منابع باید بین تغذیه نظری و عملی ارتباط منطقی برقرار شود، به گونه ای که گاودار بتواند نتایج پژوهشهای روز را در عمل بکار گیرد.
به عقیده متخصصین دامپروری، غذا و تغذیه مهمترین مسئله در دامپروری است و هیچگونه اصلاحی در حیوان بدون تغذیه صحیح و اصولی امکان پذیر نیست، زیرا وقتی حیوان حداکثر تولید را خواهد داشت که نیازمندیهایش ازهرلحاظ تأمین شده باشد. یعنی می توان گفت منظور از تغذیه صحیح و اصولی به دست آوردن حداکثر بازده با حداقل مخارج است.
نکات کاربردی در مدیریت تغذیه ای گاو های گوشتی
سطح درآمد یک واحد گاوداری بستگی به میزان تولید و هزینه های آن دارد که از این میان خوراک مصرفی با حدود ۶۵-۶۰ درصد بیشترین نسبت هزینه هارا به خود اختصاص می دهد. بنابراین هر چقدر گاوهایی با ظرفیت های تولیدی بیشتری نگهداری شده و زمینه ی بروز توانایی های آنها نیز مساعد گردیده و هزینه های غذایی کاهش یابد حرفه ی گاوداری از سود آوری بیشتری برخوردار خواهد بود.
مدیران موفق واحد های تولید دامی با عجین نمودن هنر و تجربه ی گذشتگان با علوم پیشرفته ی تغذیه ای امروزی که آمیزه ای جالب توجهی را تحت عنوان مدیریت تغذیه ای به وجود آورده اند که با کاربرد علمی این برنامه ها در مزارع دامپروری و با سود آورنمودن این بخش تولیدی برای سرمایه گذاران این واحد ها که زمینه ی مطمئنی در رابطه با تضمین اقتصادی فعالیتشان فراهم می آورند. مدیران مذبور عمده علت موفقیتشان را علم وعلاقه به زمینه ی مورد فعالیت و تحت نظر گرفتن نکات ریزی می دانند که اگر چه ساده و عملی هستند ولی اغلب از دید افراد پنهان مانده و یا به مورد اجراگذاشته نمی شوند.
نیازمندی های گاوهای گوشتی
احتیاجات غذایی حیوانات بستگی به سن، جنس، نوع، وزن، تولید و … دارد. ادامه زندگی حیوانات بستگی به تغییر و تبدیل موادی دارد که بوسیله انواع مختلف غذا وارد بدن می شوند. در اثر این تغییر وتبدیل احتیاجات حیوان به انرژی و مواد مختلف دیگر تأمین می شود.
تغذیه عبارتست از از یک سلسله اعمالی که طی آن موجود زنده جهت رشد و یا ترمیم بافتهای مرده وآسیب دیده غذای خورده شده را هضم و جذب می کند.
علم تغذیه نه تنها با فیزیولوژی و بیوشیمی خوردن غذا هضم و جذب مواد مغذی مختلف در تمام سلولهای بدن ارتباط دارد، بلکه مرحله دفع مدفوع حاصل از مواد متابولیسم بدن را نیز شامل می شود.
غذا عبارتست از هر ماده و یا ترکیبی که جهت تأمین رشد، تولید و نگهداری به حیوان خورانیده می شود، بدون اینکه به حیوان آسیبی برساند مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد مغذی
مواد موجود در مواد خوراکی هستند که برای سلامتی، نگهداری و تولید حیوان ضروری هستند. این مواد پس از هضم، جذب شده و مورد استفاده حیوان قرار می گیرند. مهمترین مواد مغذی عبارتند از: کربوهیدراتها، اسیدهای چرب، آمینو اسیدها، مواد معدنی، ویتامینها و آب.
جیره غذایی
مقدار معینی خوراک است که یک حیوان در یک مدت محدود (معمولاً در ۲۴ ساعت) تغذیه می کنند.
