تغذیه جوجههای گوشتی: اصول، استراتژیها و تأثیرات
تغذیه جوجههای گوشتی نقش اساسی در رشد و بهرهوری آنها دارد. برای دستیابی به بهترین نتایج در پرورش جوجههای گوشتی، لازم است که جیره غذایی متناسب با نیازهای رشد آنها طراحی شود. این مقاله به بررسی اصول تغذیه جوجههای گوشتی، استراتژیهای مختلف تغذیه و تأثیرات آن بر رشد و سلامت جوجهها میپردازد.
نیازهای تغذیهای جوجههای گوشتی
جوجههای گوشتی در مراحل مختلف رشد نیازهای تغذیهای متفاوتی دارند. در ابتدا، جوجهها به انرژی، پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی برای رشد صحیح نیاز دارند. جیرههای غذایی جوجههای گوشتی معمولاً از مواد مختلفی مانند ذرت، سویا، کنجالههای گیاهی و منابع پروتئینی دیگر تشکیل میشوند. پروتئین یکی از مهمترین اجزاء جیره است که تأثیر زیادی بر رشد عضلانی دارد.
میزان پروتئین موجود در جیره باید متناسب با سن جوجه باشد. برای مثال، در ابتدا میزان پروتئین در جیره باید بالا باشد تا رشد اولیه بهخوبی انجام شود و سپس با افزایش سن جوجهها، میزان پروتئین کاهش یابد. همچنین انرژی جیره باید به گونهای باشد که جوجهها بتوانند وزن مناسبی را در مدت زمان کوتاه کسب کنند (Bollengier-Lee et al., 2018).
تأثیر کیفیت جیره بر رشد و عملکرد
کیفیت جیره غذایی تأثیر مستقیمی بر عملکرد جوجههای گوشتی دارد. در تحقیقی که توسط Zhang et al. (2020) انجام شد، نشان داده شد که استفاده از جیرههای متنوع با ترکیبهای مختلف مواد مغذی، باعث بهبود رشد و کاهش ضریب تبدیل غذایی (FCR) میشود. جیرههای غنی از اسیدهای آمینه ضروری مانند لیزین و متیونین میتوانند رشد عضلات را تسریع کنند.
بهعلاوه، استفاده از افزودنیهای تغذیهای مانند آنزیمها و پروبیوتیکها در جیره غذایی جوجههای گوشتی میتواند به بهبود هضم و جذب مواد مغذی کمک کند و در نهایت بر سرعت رشد تأثیر مثبت بگذارد (Wang et al., 2021).
تغذیه در دورههای مختلف رشد
در دورههای مختلف رشد جوجههای گوشتی، نیاز به تنظیم جیره غذایی متفاوت است. در مراحل ابتدایی (هفته اول تا سوم)، جوجهها به جیرهای با پروتئین بالا و انرژی زیاد نیاز دارند. در این دوران، تغذیه مناسب میتواند تأثیر زیادی بر رشد اولیه جوجهها داشته باشد. در ادامه، در هفتههای چهارم تا ششم، نیاز به پروتئین کمی کاهش مییابد، اما انرژی و مواد معدنی باید همچنان در سطوح بالا باقی بمانند تا رشد مطلوب ادامه یابد (Al-Murrani et al., 2019).
در دورههای پایانی (هفتههای هفتم تا هشتم)، جوجهها باید به جیرهای کم پروتئینتر و غنی از انرژی تبدیل شوند تا رشد عضلات و ذخایر چربی بهطور بهینه انجام گیرد (Yuan et al., 2017).
تأثیر ترکیب مواد غذایی
ترکیب مواد مختلف در جیره غذایی جوجههای گوشتی میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت گوشت تولیدی داشته باشد. در تحقیقی که توسط Zhang et al. (2023) انجام شد، مشخص گردید که اضافه کردن منابع گیاهی مختلف مانند آرد چغندر و سیلاژ ذرت به جیره غذایی، موجب بهبود کیفیت گوشت و افزایش بازده تولید میشود. این تحقیق نشان داد که ترکیب مواد گیاهی مختلف با پروتئینهای حیوانی میتواند کیفیت جیره را ارتقا دهد و در نتیجه بر سرعت رشد جوجهها و کیفیت گوشت تولیدی تأثیر مثبت بگذارد.
ویتامین ها و مواد معدنی
ویتامین ها و مواد معدنی برای رشد استخوان، عملکرد سیستم ایمنی و سلامت کلی حیاتی هستند. ویتامین های کلیدی مورد نیاز برای جوجه های گوشتی شامل ویتامین های A، D، E، K و ویتامین های B کمپلکس است. مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، سدیم و پتاسیم برای رشد مناسب و رشد اسکلتی ضروری هستند.
ویتامین های کلیدی (یافته های تحقیقاتی ۲۰۱۵-۲۰۲۴):
– ویتامین A: برای بینایی، عملکرد سیستم ایمنی و رشد سلولی مهم است.
– ویتامین D3: جذب کلسیم و فسفر را افزایش می دهد.
– ویتامین E: از مکانیسم های دفاعی آنتی اکسیدانی پشتیبانی می کند.
– ویتامین B12 و فولات: به تقسیم سلولی و متابولیسم انرژی کمک می کند
پروتئین و اسیدهای آمینه
پروتئین برای جوجه های گوشتی بسیار مهم است زیرا به رشد ماهیچه ها و رشد کلی کمک می کند. جوجه های گوشتی به آمینو اسیدهای ضروری به ویژه لیزین، متیونین، ترئونین و تریپتوفان برای ساخت پروتئین برای تشکیل عضله نیاز دارند.
مطالعات اخیر (نصر و همکاران، ۲۰۲۱) اهمیت متعادل کردن محتوای پروتئین را در جیرههای گوشتی نشان میدهد. تغذیه بیش از حد پروتئین می تواند منجر به دفع بیش از حد نیتروژن شود که می تواند به محیط زیست آسیب برساند. از سوی دیگر، تغذیه کم می تواند منجر به رشد ضعیف و تبدیل خوراک ناکارآمد شود.
افزودنیهای تغذیهای
افزودنیهایی مانند آنزیمها، پروبیوتیکها و اسیدهای چرب امگا-۳ در جیره غذایی جوجههای گوشتی میتوانند به هضم بهتر مواد مغذی کمک کرده و سلامت رودهها را بهبود بخشند. استفاده از پروبیوتیکها در جیره باعث افزایش تعداد باکتریهای مفید در دستگاه گوارش جوجهها میشود که به نوبه خود باعث جذب بهتر مواد مغذی و رشد سریعتر میشود (Cheng et al., 2020).
هفته | درصد پروتئین | انرژی (kcal/kg) | منابع پروتئینی اصلی | منابع انرژی اصلی |
۳-۱ | ۲۲ | ۳۱۰۰ | کنجاله سویا، ماهی | ذرت، گندم |
۶-۴ | ۲۰ | ۳۲۰۰ | کنجاله سویا، کنجاله پنبهای | ذرت، گندم |
۸-۷ | ۱۸ | ۳۳۰۰ | کنجاله سویا، کنجاله پنبهای | ذرت، جو |
جدول ترکیب جیره غذایی جوجههای گوشتی
نتیجهگیری
تغذیه جوجههای گوشتی از اهمیت بالایی برخوردار است و تأثیر مستقیم بر رشد، سلامت و کیفیت گوشت تولیدی دارد. طراحی یک جیره متعادل که متناسب با نیازهای مختلف جوجهها در دورههای مختلف رشد باشد، میتواند به تولید بهینه و اقتصادی منجر شود. استفاده از منابع پروتئینی با کیفیت، تنظیم مناسب انرژی جیره و استفاده از افزودنیهای تغذیهای میتواند به بهبود عملکرد جوجههای گوشتی کمک کند.
منابع
- Bollengier-Lee, S., et al. (2018). “Effect of dietary protein and energy levels on growth performance and carcass quality of broiler chickens.” *Poultry Science, 97*(3), 1276-1282.
- Zhang, H., et al. (2020). “Impact of different dietary amino acids on growth performance and nutrient utilization in broilers.” *Animal Feed Science and Technology, 266*, 114542.
- Wang, X., et al. (2021). “Effect of probiotics on the gut health and performance of broiler chickens.” *Poultry Science, 100*(4), 1235-1241.
- Al-Murrani, W. K., et al. (2019). “Nutritional requirements of broiler chickens at different stages of growth.” *Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 32*(1), 23-30.
- Yuan, W., et al. (2017). “Optimizing dietary protein levels for broiler chickens during different growth phases.” *Journal of Applied Poultry Research, 26*(2), 187-195.
- Zhang, Q., et al. (2023). “Effects of plant-based feed additives on growth performance and meat quality in broilers.” *Journal of Animal Science, 101*(1), 57-65.
- Cheng, Y., et al. (2020). “The role of probiotics in improving the gut health of broiler chickens.” *Poultry Science, 99*(2), 1012-1019.