کیفیت جوجه های یک روزه یک عامل تعیین کننده برای موفقیت در تولید طیور است. جوجههای باکیفیت نه تنها نرخ بقای بهتری دارند، بلکه عملکرد رشد و سلامت کلی را نیز بهبود میبخشند. این پدیده بر اهمیت درک عوامل مختلفی که بر کیفیت جوجه یکروزه تأثیر میگذارند، که شامل روشهای ژنتیکی، محیطی، جوجهکشی و مدیریت میشود، تأکید میکند. این مقاله بر اساس تحقیقات اخیر ، عوامل مؤثر بر کیفیت جوجه یک روزه را بررسی می کند و بینش هایی را در مورد بهترین شیوه هایی که تولیدکنندگان می توانند برای افزایش کیفیت جوجه اتخاذ کنند، ارائه می دهد.
تعریف کیفیت جوجه
کیفیت جوجه به ویژگی های فیزیکی و فیزیولوژیکی اشاره دارد که نشان دهنده سلامت و زنده ماندن جوجه های یک روزه است. این ویژگی ها معمولاً عبارتند از:
وزن: وزن مطلوب بدن نشان دهنده تغذیه خوب و سلامت در طول دوره کمون است.
وضعیت ناف[۱]: ناف خوب بسته برای جلوگیری از عفونت بسیار مهم است.
شکل ظاهری: رنگ طبیعی و پر شدن نشانه های رشد مناسب است.
سطح فعالیت: جوجه های پرانرژی و هوشیار احتمال بیشتری برای رشد دارند (سوزا داسیلوا و همکاران، ۲۰۲۱).
روشهای ارزیابی کیفیت اغلب شامل یک سیستم امتیازدهی است که این ویژگیها را برای تعیین زندهمانی کلی جوجه ارزیابی میکند (لومان بریدرز، ۲۰۲۴).
[۱] Navel Condition
اهمیت کیفیت جوجه
جوجه های مرغوب برای صرفه اقتصادی در تولید طیور ضروری هستند. عوامل موثر بر کیفیت جوجه اثرات پایین دستی بر روی نرخ رشد، راندمان تبدیل خوراک و نرخ تلفات دارد. به عنوان مثال، جوجه هایی با کیفیت اولیه ضعیف، ممکن است از نرخ مرگ و میر بالاتر و رشد کندتر رنج ببرند که منجر به افزایش هزینه های تولید و کاهش سودآوری می شود (PLOS ONE، ۲۰۲۳).
عوامل موثر بر کیفیت جوجه یک روزه
۱. عوامل ژنتیکی
انتخاب ژنتیکی نقش اساسی در تعیین کیفیت جوجه های یک روزه دارد. برنامه های اصلاح نژاد با تمرکز بر صفاتی مانند سرعت رشد، مقاومت در برابر بیماری و کارایی خوراک به بهبود کلی کیفیت جوجه کمک می کند.
جوجه های پرورشی[۱]: جوجه های پرورشی با کیفیت بالا منجر به جوجه ریزی بهتر و جوجه های سالم تر می شود. مطالعات نشان داده اند که اصلاح نژاد انتخابی می تواند منجر به بهبود صفات در فرزندان شود و انتخاب ژنتیکی را سنگ بنای مدیریت طیور قرار دهد (ResearchGate, 2024).
۲. شرایط جوجه کشی[۲]
دوره جوجه کشی برای رشد جوجه حیاتی است. چندین عامل در طول جوجه کشی می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت جوجه تأثیر بگذارد:
دما و رطوبت: حفظ درجه حرارت و رطوبت مطلوب بسیار مهم است. تغییرات می تواند منجر به رشد ضعیف جنینی و در نتیجه جوجه های ضعیف شود (Hatchery Management, 2022).
تهویه: تهویه مناسب تضمین می کند که جنین اکسیژن کافی دریافت می کند. تهویه ناکافی می تواند منجر به هیپوکسی[۳] شود و منجر به مرگ و میر قبل از جوجه ریزی شود.
فرکانس چرخش[۴]: چرخاندن منظم تخمها در طول انکوباسیون خطر چسبندگی جنین به پوسته را به حداقل میرساند و به نرخ خروج بهتر کمک میکند (Lohmann Breeders, 2024).
۳. حمل و نگهداری تخم مرغ
کیفیت تخم ها قبل از جوجه کشی مستقیماً بر کیفیت جوجه تأثیر می گذارد.
سن تخممرغ: تخمهای مسنتر ممکن است میزان جوجهآوری کمتر و کیفیت جوجه ضعیفتری داشته باشند. در حالت ایده آل، تخم ها باید ظرف ۷ روز پس از تخم گذاری برای جوجه کشی تنظیم شوند (PLOS ONE، ۲۰۲۳).
شرایط نگهداری: تخم مرغ ها باید در محیطی خنک و پایدار با سطوح رطوبت کنترل شده نگهداری شوند تا از خراب شدن آن جلوگیری شود. نوسانات دما می تواند بر زنده ماندن جنین تأثیر منفی بگذارد.
۴. شیوه های مدیریت جوجه کشی
شیوه های موثر مدیریت جوجه کشی برای افزایش کیفیت جوجه حیاتی است:
بهداشت: حفظ محیط تمیز جوجه کشی خطر ابتلا به بیماری های عفونی را کاهش می دهد. اقدامات منظم ضد عفونی و امنیت زیستی[۵] ضروری است (سلامت و رفاه در طیور، ۲۰۲۲).
مدیریت تغذیه: ارائه تغذیه مناسب به مرغها در مرحله تخمگذاری تضمین میکند که تخمها دارای مواد مغذی لازم برای رشد بهینه هستند (Souza da Silva et al., 2021).
۵. حمل و نقل و جابجایی
حمل و نقل پس از جوجه کشی می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت جوجه تأثیر بگذارد. استرس در طول حمل و نقل می تواند منجر به افزایش مرگ و میر و کاهش عملکرد رشد شود.
شرایط حمل و نقل: دما، رطوبت و مدت حمل و نقل باید برای به حداقل رساندن استرس کنترل شود (Hatchery Management، ۲۰۲۲).
شیوه های نگهداری: دست زدن با ملایمت برای جلوگیری از صدمات و استرس بسیار مهم است که می تواند بر رشد جوجه تأثیر منفی بگذارد.
جدول عوامل کلیدی کیفیت و شاخص های آنها
محدوده بهینه
|
شاخص ها
|
فاکتور کیفیت
|
۳۸-۴۲ گرم (برای جوجه های گوشتی)
|
وزن بدن در هنگام خروج
|
وزن
|
خوب بسته است، هیچ نشانه ای از عفونت وجود ندارد
|
بسته شدن و یکپارچگی ناف |
وضعیت ناف |
انرژی و حرکت بالا
|
انرژی و هوشیاری | سطح فعالیت
|
به طور کامل توسط روز ۷ پوشش داده شده است
|
پوشش و ظاهر پر | تکامل پر
|
رنگ روشن و معمولی
|
رنگ پوست و پر
|
رنگ
|
یافته های تحقیقات اخیر
۱. تاثیر شیوه های جوجه کشی
مطالعه ای که توسط سوزا داسیلوا و همکاران انجام شد (۲۰۲۱) اثرات شرایط جوجه کشی مختلف بر کیفیت جوجه را بررسی کرد. یافتهها تاکید کردند که حفظ سطوح بهینه دما و رطوبت در طول جوجهکشی مستقیماً با بهبود زندهمانی و عملکرد جوجهها ارتباط دارد.
۲. اهمیت کیفیت ناف
وضعیت ناف به عنوان یک شاخص کیفیت قابل توجه ظاهر شده است. بسته شدن ضعیف ناف می تواند منجر به افزایش حساسیت به عفونت شود. Lohmann Breeder (۲۰۲۴) گزارش داد که جوجه هایی با ناف خوب بسته، نرخ مرگ و میر کمتر و عملکرد رشد بهتری را نشان دادند.
۳. نقش ذخیره تخم مرغ
تحقیقات تأثیر مدت زمان نگهداری تخم مرغ را بر قابلیت جوجه ریزی و کیفیت جوجه نشان داد. تخمهای ذخیرهشده فراتر از دوره بهینه کاهش قابلتوجهی در زندهمانی جوجه نشان دادند. توصیه می شود برای نتایج بهتر، تخم ها را ظرف یک هفته پس از تخم گذاری برای انکوباسیون [۶]تنظیم کنید (PLOS ONE، ۲۰۲۳)
نتیجه گیری
کیفیت جوجه های یک روزه تحت تأثیر عوامل بی شماری از ژنتیک گرفته تا شرایط جوجه کشی و شیوه های نگهداری است. درک این عوامل برای تولیدکنندگان طیور با هدف افزایش کیفیت جوجه و در نتیجه، بهرهوری کلی و سودآوری بسیار مهم است.
با اجرای بهترین شیوه ها در مدیریت جوجه کشی، تضمین شرایط جوجه کشی بهینه و حفظ اقدامات ایمنی زیستی سختگیرانه، تولیدکنندگان می توانند کیفیت جوجه های یک روزه را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند. همانطور که صنعت طیور به تکامل خود ادامه می دهد، تحقیقات مداوم و انطباق بهترین شیوه ها برای رویارویی با چالش های تولید مرغ مدرن حیاتی خواهد بود.
منابع
“Review of different day-old chick quality parameters in layer type breeds.” Lohmann Breeders, https://lohmann-breeders.com/review-of-different-day-old-chick-quality-parameters-in-layer-type-breeds/. Type: Web Article. Date Accessed: 11 January 2025.
“Factors Influencing Chick Quality in Broilers: A Comprehensive Review.” ResearchGate, https://www.researchgate.net/publication/378175212_Factors_Influencing_Chick_Quality_in_Broilers_A_Comprehensive_Review. Type: Journal Article. Date Accessed: 11 January 2025.
Souza da Silva, C., et al. “Day-old chicken quality and performance of broiler chickens from 3 different hatchery systems.” Poultry Science Journal, vol. 100, no. 3, 2021, doi:10.1016/j.psj.2020.12.050. Type: Journal Article. Date Accessed: 11 January 2025.
“Health, welfare and lifetime performance implications of chick quality.” PLOS ONE, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0303351. Type: Journal Article. Date Accessed: 11 January 2025.
“Broiler chick quality and scoring methods.” Uludag University, https://acikerisim.uludag.edu.tr/items/d94ce7f5-a09d-4497-8557-9b5545949e2f/full. Type: Web Article. Date Accessed: 11 January 2025.
[۱] Breeding Stock
[۲] Incubation Condition
[۳] Hypoxia
[۴] Turning Frequency
[۵] Biosecurity
[۶] Incubation