تهویه سالن پرورش طیور

مقدمه

کنترل شرایط پرورش به خصوص تهویه سالن پرورش طیور (دما، رطوبت، هوای تمیز) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دستگاه تنفسی طیور به صورت لوله ای است و انشعاباتی دارد که به کیسه های هوایی ختم می شود و هنگام دم و بازدم تبادل گازها انجام می شود به همین علت راندمان تنفسی طیور تقریبا دو برابر حیوانات دیگر است .

از طرف دیگر اخیرا با اصلاحات ژنتیکی که در زاده های جدید انجام شده است رشد پرندگان افزایش چشم گیری پیدا کرده و تقریبا ظرف مدت ۶ هفته وزن پرنده به پنجاه برابر وزن اولیه می رسد به همین علت تامین اکسیژن و دفع گازهای مضر در پرندگان از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

تهویه مناسب فقط جابجایی ساده هوا در سالن نیست، بلکه ایجاد شرایط مناسب از نظر تامین اکسیژن موردنیاز پرندگان و دفع گازهای مضر در سطح بدن پرندگان نیز اهمیت دارد.

تهویه مناسب یکی از مهمترین موارد در تجهیزات مرغداری میباشد که کنترل شرایط زیستی به آن خیلی اهمیت دارد. به همین خاطر تهویه از اساسی ترین ارکان مدیریتی در فارم های طیور است.

تهویه مناسب سالن های پرورش طیور فوایدی به شرح ذیل دارد :

دفع گرما و رطوبت اضافی از سالن
افزایش ظرفیت سالن
افزایش طول عمر تحهیزات
و در نهایت تهویه مناسب سبب افزایش سود آوری می شود.

شاید ایجاد تهویه مناسب مشکلترین قسمت پرورش جوجه گوشتی باشد و به وضعیت تهویه همیشه باید توجه کرد.

یکی از مسائلی که باید درباره تهویه به آن توجه شود، در اطراف سالن طیور از درختانی استفاده شود که همیشه سبز و اصطلاحا evergreens هستند که جز طرح VEB در این سالن هاست که در این طرح به علت وجود کاشت درختان در اطراف ساختمان های پرورش طیور ورود هوای پاک به داخل سالن و بافر شدن هوای آلورده داخل سالن مرغداری را باعث شده و خروج هوای آلوده، گازهای آمونیاک، دی اکسید کربن و ODORS توسط این درختان جذب شده و هوا بافر می شود و به کاهش آلودگی محیط زیست کمک می کند و در واقع برای همسایگانی که در اطراف سالن هستند آلودگی هوا و مزاحمت کمتر و افزایش امنیت زیستی را در بر خواهد داشت.

تهویه در تابستان باید به نحوی باشد که هوای گرم بالای سر جوجه ها به سمت بالا حرکت می کند.
تهویه در زمستان باید به نحوی باشد که هوا از قسمت بالا به سمت پایین جابجا شود. در خصوص نحوه عملکرد پنجره اینلت بیشتر بدانید.

انواع تهویه سالن های پرورش طیور

سالن های باز: هوای درن سالن های باز از نظر دما، رطوبت و نور تابع شرایط محیطی بیرون سالن است.
سالن های بسته: در سالن های بسته شرایط داخلی سالن از نظر تهویه، دما، نور و رطوبت کنترل پذیر است .

تهویه سالن های بسته مرغداری به دو صورت اجرایی است :

تهویه طبیعی

در این نوع تهویه از نیروهای طبیعی و آزاد نظیر صعود هوای گرم و جایگیزن شدن آن با هوای سرد و همچنین جریان طبیعی هوا (باد) استفاده می شود و به این ترتیب هوای آلوده و کثیف سالن به خارج هدایت می شود .

زمانی که دمای بیرون سالن برابر با دمای موردنظر داخل سالن است می توان از سیستم تهویه طبیعی برای جابجایی هوا در سالن های با سیستم باز استفاده کرد.

به منظور تهویه معمولا از دریچه های سقفی یا پنجره در سالن استفاده می شود .

برای بهبود کیفیت تهویه معمولا پنجره های جنوبی سالن را نزدیک کف (یک متری کف) و پنجره های شمالی را نزدیک سقف (نیم متری) در نظر می گیرند و ضروری است در این حالت نسبت سطح ورودی هوا به خروجی آن کمتر از ۲ به ۱ باشد.

در ضمن اگر در منطقه باد وجود داشته باشد به تهویه سالن کمک می کند .

از محاسن این سیستم این است که تهویه بدون مصرف انرژی انجام می گیرد و سرمایه گذاری این است که تهویه بدون مصرف انرژی انجام می گیرد و سرمایه گذاری اولیه این سیستم نسبت به سیستم مکانیکی کمتر است.

از معایب این سیستم این است که تهویه سالن متاثر از شرایط محیطی و در شرایطی که به تهویه مناسب و دقیق احتیاج باشد یا در شرایط آب و هوایی گرم کاربردی ندارد.

در صورت اجرای این سیستم تهویه در یک سالن، چون حجم تهویه به میزان زیادی کاهش می یابد می توان سیستم بازیابی گرما در تهویه یا HRVرا به راحتی و با هزینه کمی اجرا کرد به این صورت که در زمستان ها که هوای وارد شده به سالن باید تا حداقل ۲۰ درجه سانتی گراد گرم شود هوای گرم و الوده در حال خروج از کانال های کف سالن از داخل یک مبدل هوا به هوا عبور کرده و گرمای خود را بههوای سرد و تمیز ورودی منتقل می کند.

تهویه مکانیکی

تهویه مکانیکی بطور کلی اجزاء تشکیل دهنده سیستم تهویه مصنوعی در سالنهای پرورش طیور عبارتند از:

دریچه های ورودی هوا
هواکش ها (فن ها)
سیستم کنترل کننده هواکش ها (ترموستات، رئوستا و …)

در این سیستم با استفاده از انرژی، هوای سالن به جریان می افتد که شامل سه وضعیت متفاوت است.

تهویه مصنوعی با فشار منفی (مکنده)

در این سیستم تهویه با فشار منفی یا سیستم مکنده، خروج هوای سالن از راه هواکش انجام می شود و در اثر کاهش فشار هوای داخل سالن، هوای تازه به درون سالن مکیده می شود در این سیستم با در نظر گرفتن میزان هوای موردنیاز نباید منافذ دیگری در سالن وجود داشته باشد.

عیب این روش این است که چون هواکش ها به طور مستقیم با هوای سالن در تماس هستند، در این صورت امکان کثیف شدن و کاهش مدت زمان بهره دهی آنها وجود دارد.

همچنین نوع، اندازه و محل قرار گرفتن ورودی هوا باید با شرایط آب و هوایی منطقه و ظرفیت هواکش ها متناسب باشد.

این سیستم در هوای سرد برای تامین حداقل احتیاجات تهویه موردنیاز پرنده استفاده می شود و در این شرایط تامین هوای تازه و گرم از طریق کوره هوای گرم است .

حداکثر هوای موردنیاز در سیستم تهویه فشار منفی ۷ – ۴ متر مکعب در ساعت برای هر کیلوگرم وزن زنده است.

به منظور تامین فشار هوای مناسب در داحل آشیانه باید ابعاد ورودی هوا متناسب با ظرفیت هواکش باشد.

به همین منظور برای تخلیه ۱۰۰ متر مکعب هوا در ساعت سطحی برابر با ۰.۳ متر مربع هواده لازم است.

به عنوان مثال یک هواکش یک متری با ظرفیت تخلیه ۲۲۰۰۰ متر مکعب در ساعت به هوادهی به مساحت زیر نیاز دارد.

سیستم تهویه فشار منفی LPV

این سیستم در حال حاضر یکی از پیشرفته ترین سیستم های تهویه در دنیا است. این سیستم طوری طراحی شده که شرایط محیطی توسط این سیستم به راحتی قابل کنترل است و شرایط آب و هوایی در طول سال در سالن پرورش طیور همیشه ثابت است.

تهویه مصنوعی با فشار مثبت (دمنده)

در سیستم تهویه با فشار مثبت یا سیستم دمنده ،هوای تمیز بوسیله هواکش ها بطور مستقیم به داخل سالن هدایت می شود که در اثر این عمل یک فشار مثبت (بالا)، ولی خفیف ایجاد می شود و با این روش از ایجاد کوران در اثر وجود منافذ احتمالی جلوگیری می شود و امکان توقف حرکت هوا در سالن از بین میرود.

در این روش هوای آلوده به گازهای سمی، رطوبت، گرد وخاک سالن به طور مستقیم با هواکش ها در تماس نیست و از طرف دیگر هوای ورودی میتواند قبل از ورود بر حسب نیاز، گرم، سرد، خشک، مرطوب یا ضدعفونی شود، اما مشکل آن این است که در اثر فشار زیاد، هوای سالن می تواند به محوطه های مجاور، منافذ و مصالح ساختمانی نفوذ و آنها را تخریب کند.

تهویه مصنوعی با فشار مساوی

در ایننوع تهویه هم ورود و هم خروج هوا به وسیله هواکش ها انجام می شود و مزیت ها و مشکلات دو روش قبل در خصوص این روش هم وجود دارد.

اما برای تشخیص اینکه در یک مرغداری با توجه به جریان باد منطقه از چه نوع تهویه ای (تهویه طبیعی ،تهویه فاشر مثبت، تهویه فاشر منفی) استفاده کنیم توصیه می شود از مانومتری استفاده شود.

مانومتری وسیله است که میتوان نوع تهویه را تعیین کرد. این وسیله شامل یک لوله پلاستیکی U شکل است و داخل آن از جیوه پر شده که بوسیله ان می توان فشار استاتیک را تخمین زد.

راه های ارتباطی با ما :