معرفی نژاد گاو هلشتاین (Holstein cattle)
مرکز پرورش این نژاد استان فریسلند واقع در شمال هلند بوده و از جمله پرشیر ترین نژادهای دنیا به شمار می آید. این نژاد هر چند بومی کشور هلند است ولی در تمام کشورهای جهان به خوبی پرورش یافته و امروزه پر تعداد ترین گاو د ر جهان می باشد.
در مطلب زیر اطلاعات کلی درباره گاو شیری تهیه شده است که مطالعه آن را پیشنهاد میکنیم:
خصوصیات ظاهری
رنگ این نژاد بصورت ابلق سیاه و سفید بوده و کلیه خصوصیات شیرواری را دارا می باشد. این گاو دارای سری ظریف، سینه ای فراخ و شاخی کوچک و پستانهایی شکیل و پررشد می باشد اصیل ترین گاوهای هلشتاین رنگ پوستشان از مفصل مچ (کارپ) به پایین، کاملاً سفید می باشد که این مورد ساده ترین روش برای تعیین اصالت گاوهای هلشتاین است، البته میزان تولید شیر و تولید مناسب تحت تاثیر این ویژگی نمی باشد و این ویژگی از اهمیت چندانی برخوردار نیست.
قد و وزن
قد این گاو ۳۵/۱ تا ۴۵/۱ متر بوده و وزن گاوها به ۷۰۰ الی ۷۵۰ کیلوگر می رسد. وزن تولد این نژاد حدود ۴۲ کیلوگرم است که هنگام بلوغ نرهای آن تا حدود یک تن وزن را دارا می باشند.
زایش و خصوصیات گوساله
حد مطلوب این است که یک ماده گاو هلشتاین در سن ۲۳ تا ۳۶ ماهگی اولین گوساله خود را به دنیا بیاورد. طول مدت آبستی گاو هلشتاین ۹ ماه می باشد. گوساله های این نژاد در میان سایر نژادهای شیری در هنگام تولد بالاترین وزن را دارند و این ویژگی همراه با رنگ سفید چربی بدن آن ها را برای تولید گوشت سفید (veal) گوساله مناسب می سازد.
خصوصیات تولیدی
گاوهای هلشتاین به بیشترین تولید کننده شیر با کمترین درصد چربی شهرت یافته اند. میزان تولید سالانه شیر آن در سال ۱۹۹۹ در حدود ۱۰ تن اندازه گیری شده است. گاوهای تاپ این نژاد تا ۳۰ تن تولید در سال را داشته اند. بیشترین تولید شیر در این نژاد ۳۲۶۰۰ کیلو در ۳۶۵ روز برای گاوی بوده است که ۳ بار در روز دوشیده می شده است (متوسط ۹۰ کیلو تولید روزانه). مقدار چربی شیر در این نژاد مورد توجه نبوده و مقدار آن در حدود ۳/۴ تا ۴/۲ درصد متغیر است. در صد پروتئین شیر این نژاد در حدود ۳/۱۱ درصد گزارش شده است. طول عمر تولیدی یک گاو هلشتاین به طور متوسط ۴ سال می باشد.
تطبیق پذیری گاو هلشتاین
گاوهای هلشتاین به اقلیمها و شیوههای مدیریت مختلف تطبیقپذیر هستند. قابلیت آنها برای رشد و تولید در محیطهای گوناگون باعث محبوبیت گسترده آنها در بین دامداران شده است. به همین در سراسر دنیا با آب و هوای مختلف مزارع بزرگی از پرورش گاو هلشتاین دیده میشود.
تولید مثل و اصلاحات ژنتیکی
بحث اصلاح نژاد در گاو شیری هلشتاین بحثی داغ و پیشرو در صنعت دام و طیور میباشد. به گونه ای که تلقیح معمولا بصورت لقاح مصنوعی انجام میگیرد. از این رو انتخاب گاو های نر برتر و مطالاعات ژنتیکی بر روی آنها باعث شده است که مراکز بسیار بزرگ و موفق اصلاح نژاد این گاو در دنیا دایر باشد که نمونه های موفقی نیز در ایران داریم. بنابراین میتوان گفت در دهه های اخیر پیشرفت های چشم گیری در زمینه بهبود نژاد هلشتاین انجام شده است که این حیوانات را با اهداف رشد یا تولید بالاتر بهینه کرده اند.
تغذیه گاو شیری هلشتاین
مراحل رشد گاو شیری از جنبه های مختلف دارای اهمیت میباشد. شاید مهمترین آن را بتوان به تغذیه گوساله ها در سنین مختلف رشد اشاره کرد. در خصوص تغذیه گاو شیری باید با اشراف کامل به احتیاجات دوره پرورشی گاو جیره مناسب و متعادل جهت تامین احتیاجات حیوان در اختیار او قرار بگیرد.
شرکت یادگار به عنوان یکی از تولیدکنندگان تخصصی خوراک حیوانات سبد محصول کاملی در خصوص تغذیه اصولی گاو شیری در دوره های مختلف تولید داد که در زیر لینک دسترسی آسان به آن قرا گرفته است.