ذخیره سازی مناسب خوراک دام یکی از جنبه های حیاتی مدیریت مزرعه است که به طور مستقیم بر سلامت و بهره وری حیوانات تأثیر می گذارد. حفظ یک رویکرد هوشیارانه برای مدیریت ذخیره سازی خوراک می تواند به کشاورزان کمک کند تا ارزش غذایی خوراک خود را حفظ کنند، از آلودگی جلوگیری کند و در نهایت از موفقیت بلندمدت عملیات آنها حمایت کند.
ذخیره سازی مناسب خوراک دام برای حفظ سلامت و بهره وری دام و تضمین سودآوری مزرعه ضروری است. کشاورزان با درک خطرات مرتبط با شیوههای ذخیرهسازی نامناسب، میتوانند اقدامات پیشگیرانهای برای محافظت از خوراک و حیوانات خود انجام دهند. این مقاله راهنمای جامعی برای بهترین شیوههای ذخیرهسازی خوراک دام، ارائه کردن چالشهای پیش رو و ارائه راهحلهایی برای کاهش خطرات عرضه میکند. با اجرای این شیوه ها، کشاورزان می توانند از خوراک ایمن و مغذی برای حیوانات خود اطمینان حاصل کنند، ضررهای اقتصادی را محدود و سود دهی مزرعه را بهبود بخشند.
کنترل رطوبت
رطوبت یکی از مهمترین عوامل موثر بر کیفیت خوراک در طول ذخیره سازی است. رطوبت بیش از حد می تواند منجر به فساد و تخریب مواد مغذی شود که همه اینها ایمنی و ارزش غذایی خوراک را به خطر می اندازد. رطوبت بیش از حد نیز منجر به رشد کپک می شود.
کپک نه تنها خوراک را فاسد می کند بلکه مایکوتوکسین ها[۱] را نیز تولید می کند که ترکیبات سمی هستند که می توانند باعث مشکلات جدی سلامتی دام از جمله کاهش نرخ رشد، مشکلات تولید مثل و حتی مرگ شوند. برای جلوگیری از مسائل مربوط به رطوبت، بسیار مهم است که خوراک را به گونه ای ذخیره کنید که قرار گرفتن در معرض رطوبت و آب به حداقل برسد. در اینجا برخی از بهترین روش ها برای کنترل رطوبت در ذخیره سازی خوراک آورده شده است:
۱-از ظروف بدون هوا استفاده کنید: خوراک باید در ظروف دربسته نگهداری شود که از ورود رطوبت جلوگیری کند. این ظروف باید از مواد بادوام ساخته شوند که در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم باشند. همچنین مهم است که پس از هر بار استفاده، ظروف ذخیره سازی به درستی مهر و موم شده باشند، زیرا حتی منافذ کوچک می توانند اجازه ورود رطوبت را بدهند و منجر به فساد شوند.
۲-ذخیره سازی بالا: خوراک باید روی زمین و دور از دیوارها نگهداری شود تا تماس با رطوبت به حداقل برسد. استفاده از پالتها یا قفسهها برای بالا بردن ظروف ذخیرهسازی خوراک دام، یک راه مؤثر برای خشک نگه داشتن خوراک است. در مواردی که خوراک با دیوارها، کف یا سایر منابع رطوبت در تماس است، استفاده از موانع رطوبتی مانند آستر یا پوشش های پلاستیکی توصیه می شود. این موانع به ویژه در آب و هوای مرطوب مفید هستند.
۳-مناطق نگهداری خشک و دارای تهویه مناسب: محل نگهداری خوراک باید خشک و دارای تهویه مناسب باشد. تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع رطوبت بسیار مهم است. در جایی که غذا در مناطق مستعد رطوبت بالا ذخیره می شود، رطوبت گیرها می توانند به کاهش سطح رطوبت و جلوگیری از رشد کپک کمک کنند. اطمینان از اینکه مواد تشکیل دهنده خوراک، مانند غلات، به درستی برداشت شده و قبل از ذخیره سازی خشک می شوند، می تواند رطوبت خوراک را کاهش دهد و آن را کمتر مستعد رشد کپک کند.
۴- بازرس منظم: نظارت منظم خوراک برای وجود کپک (مانند تغییر رنگ، بوهای کپک زده یا هاگ های قابل مشاهده) امکان مداخله به موقع را فراهم می کند. علاوه بر این، استفاده از مواد نگهدارنده یا بازدارنده های کپک برای خوراک می تواند به جلوگیری از رشد کپک و افزایش عمر مفید خوراک دام کمک کند.
تاثیر مدت نگهداری بر کیفیت مواد مغذی
مدت زمان نگهداری خوراک دام تاثیر بسزایی بر کیفیت و ارزش غذایی خوراک دارد. با گذشت زمان، مواد مغذی موجود در خوراک ممکن است تخریب شوند و منجر به کاهش اثربخشی در رشد و سلامت دام شود. عوامل مختلفی در این تخریب نقش دارند مانند اکسید شدن چربی ها که منجر به تشکیل اسیدهای چرب آزاد می شود. این اسیدها نه تنها محتوای انرژی خوراک را کاهش میدهند، بلکه طعمهای بدی ایجاد میکنند. علاوه بر این، ویتامینها، بهویژه آنهایی که به نور و اکسیژن حساس هستند، به تدریج قدرت خود را از دست میدهند، مانند پروتئینهایی که میتوانند در طول زمان تجزیه شوند و در نتیجه اسیدهای آمینه ضروری را که برای رشد و نمو حیوانات حیاتی هستند، از دست میدهند.
تحقیقات نشان داده است که محتوای مواد مغذی خوراک می تواند پس از چند ماه نگهداری به میزان قابل توجهی کاهش یابد. به عنوان مثال، مشخص شده است که محتوای چربی ذرت تنها پس از دو ماه ذخیره سازی بیش از ۱۰ درصد کاهش می یابد.یکی از راههایی که کشاورزان میتوانند تأثیر منفی مدت ذخیرهسازی بر کیفیت خوراک را کاهش دهند، استفاده از مواد افزودنی است.
افزودن آمینو اسیدها و ویتامین های اضافی به خوراک ذخیره شده می تواند به جبران از دست دادن مواد مغذی که در طول زمان رخ می دهد کمک کند. ترکیب آنتی اکسیدانهایی مانند ویتامین E، سلنیوم و نگهدارندههای مصنوعی، میتواند از چربیها و ویتامینها در برابر اکسیداسیون محافظت کند و در نتیجه ماندگاری خوراک را افزایش داده و ارزش غذایی آن را حفظ کند.علاوه بر مکمل، کشاورزان میتوانند شیوههای ذخیرهسازی چرخشی، مانند سیستم اولین ورود، اولین خروج (FIFO)[۲] را اجرا کنند. این تضمین میکند که خوراک قدیمیتر قبل از ذخیرههای جدید استفاده میشود و خطر ذخیرهسازی طولانیمدت و تخریب قابل توجه مواد مغذی را کاهش میدهد.
نگهداری خوراک در شرایط خنک و خشک نیز ضروری است، زیرا دمای پایینتر اکسیداسیون و سایر واکنشهای شیمیایی را که منجر به از دست دادن مواد مغذی می شود، کند میکند.در نهایت، کارکنان مزرعه باید آموزش های جامعی در مورد شیوه های مناسب نگهداری خوراک دام دریافت کنند. این آموزش باید بر اهمیت حفظ کیفیت خوراک تاکید کند و کارکنان را به دانش نظارت و مدیریت موثر خوراک مجهز کند. کارکنان باید در مورد تعمیر و نگهداری منظم تاسیسات، از جمله تمیز کردن و نگهداری از انبارها برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار، کپک و آفات آموزش ببینند.
همچنین بسیار مهم است که کارکنان اطمینان حاصل کنند که سطلها و ظروف ذخیرهسازی در شرایط خوب و بدون نشتی هستند. علاوه بر این، کارکنان باید سوابق دقیقی از شرایط نگهداری مانند دما، رطوبت و مدت زمان نگهداری داشته باشند. با اجرای این استراتژی ها، کشاورزان می توانند به حفظ ارزش غذایی خوراک خود در طول ذخیره سازی کمک کرده و اطمینان حاصل کنند که دام های خود تغذیه بهینه دریافت می کنند.
راه حل های تکنولوژیکی برای ذخیره سازی بهینه خوراک دام
پیشرفتهای فناوری مانند سیستمهای اتوماسیون تا فناوریهای خشک کردن درون سطل ابزارهای جدیدی را برای بهبود شیوههای ذخیرهسازی خوراک دام در اختیار کشاورزان قرار داده است.سیستمهای اتوماسیون و نظارت میتوانند به طور مداوم دما، رطوبت و سایر عوامل محیطی را کنترل کنند و دادههایی را در زمان واقعی ارائه دهند که میتواند به کشاورزان در مدیریت مؤثرتر شرایط ذخیرهسازی کمک کند. برخی از سیستمها قابلیتهای نظارت از راه دور را از طریق تلفنهای هوشمند یا رایانهها ارائه میکنند، در حالی که برخی دیگر بهطور خودکار فرآیندهای تهویه یا رطوبتزدایی را زمانی که سطح رطوبت از یک آستانه خاص فراتر میرود، آغاز میکنند. سیستمهای خشککن و تهویه درون سطل برای حذف رطوبت اضافی از خوراک ذخیرهشده، بهویژه در سطلهای غلات بزرگ طراحی شدهاند. این سیستمها از فنها و بخاریها برای گردش هوا از طریق خوراک استفاده میکنند و به طور موثری میزان رطوبت را کاهش میدهند و از رشد کپک جلوگیری میکنند. سیستمهای خشککن درون سطل بهویژه در مناطقی با رطوبت بالا یا در فصول برداشت که ممکن است خوراک با رطوبت اولیه بالاتر ذخیره شود، مفید باشد. کشاورزان با سرمایهگذاری در راهحلهای فناوری مانند اتوماسیون و سیستمهای خشککن درون سطل، میتوانند کارایی و اثربخشی شیوههای ذخیرهسازی خوراک خود را بهبود بخشند، از کیفیت خوراک محافظت کنند و خطر فساد را کاهش دهند.
منابع
https://farrellymitchell.com/livestock-consulting/livestock-feed
https://www.theprairiehomestead.com/2022/11/how-to-store-animal-feed.html
https://www.hbrandfeed.com/news-updates/tips-for-properly-storing-your-animal-feed-2023-09-89