بطور کلی وقتی می خواهیم بطور صنعتی برای موجودات زنده تولید خوراک نمائیم باید بدانیم که در محیط طبیعی چه نوع رژیم غذایی دارند. ماهیان قزل آلا در طبیعت رژیم غذایی گوشتخواری دارند و از موجودات زنده جانوری موجود در بستر رودخانه ها استفاده می کنند. بنتوزها و گاماروسها عمده خوراک ماهی قزل آلا در طبیعت را تشکیل می دهند.
خوراک ماهی قزل آلا کارخانه یادیش ۷۰% پروتئین جانوری و ۳۰% پروتئین گیاهی دارد. این خوراک بر حسب آمینواسید های ضروری و اسیدهای چرب برای ماهی قزل آلا طراحی و بالانس شده است.
فرمول های خوراک به تابستانه و زمستانه تقسیم بندی می شود. در زمستان نیاز ماهی به اسیدهای چرب برای سوخت و ساز و بالا بردن انرژی قابل هضم بیشتر است.
برای اینکه ماهیان این انرژی را از سوخت و ساز پروتئینها تامین نکنند که رشد و بافت و عضله سازی و نهایتا مقدار گوشت کاهش نیابد چربی خوراک تا ۲۰ درصد پیشنهاد می شود که با کمک چربی سوز این انرژی را تامین نماید.
در تابستان مقدار پروتئین خوراک را بالاتر می برند و از میزان چربی خوراک می کاهند چون به دلیل افزایش دمای آب مقدار انرژی قابل هضم کمتری برای سوخت و ساز نیاز دارد.
برای محاسبه مقدار خوراک مصرفی تعداد و وزن ماهی و دمای آب مورد نیاز است.ابتدا مقدار بیومس ماهی (وزن ماهی زنده) ، سپس از روی آورده شده است، عدد مربوطه را پیدا کرده و در مقدار بیومس ضرب FishNutrition ;N.R.C جدول استاندارد رابطه دما و وزن که در می کنیم و مقدار خوراک در روز محاسبه می شود. هر چه سن ماهی بالا رود تعداد دفعات خوراک دهی کمتر و میزان خوراک دهی بیشتر می شود. وقتی کیسه زرده جذب می شود و اصطلاحا لارو ماهی به تغذیه فعال می رسد در طول شبانه روز ۱۰ بار غذا دهی می شود. بچه ماهیان تا ۵ گرم روزانه ۸ بار، انگشت قد روزانه ۴ بار، پیش پرواری و پرواری روزانه ۳ بار، پرواری بالای ۴۰۰ گرم روزانه ۲ بار و مولدین روزانه ۱ بار غذا دهی می شوند.
ساعت غذا دهی معمولا در تابستان از ۷ صبح و در زمستان از ۹ صبح شروع می شود که در تابستان آخرین وعده غذایی ۶ عصر و در زمستان ۴ عصر خواهد بود. باز هم شرایط مختلف جوی آب و هوائی مثل باران های سیل آسا، دمای آب پایین تر از ۶ درجه سانتیگراد و بالاتر از ۱۸ درجه سانتیگراد، گل آلودگی آب و …. در مقدار غذا دهی و وعده های غذادهی موثر خواهد بود و در مناطق مختلف فرق می کند. همچنین ضدعفونی استخرهای پرورشی به شیوه حمام داروئی، رقم بندی ماهیان و شستشوی کف و دیواره های استخر، تلفات ویروسی و باکتریایی و قارچی در محاسبه مقدار خوراک و دفعات غذا دهی تاثیر مستقیم دارد.
انواع خوراک آماده ماهی قزل آلا
نویسنده: دکتر مهیار تقوی زاده متخصص تغذیه آبزیان
مشاور حوزه آبزیان گروه تولیدی یادگار