مرغ یکی از اصلی ترین وعده های غذایی میان سفره ایرانی ها می باشد‌. بسیاری از افراد با توجه به گران بودن قیمت گوشت قرمز برای تامین نیاز های خود به سراغ گوشت مرغ و تخم مرغ می روند از این رو فعالیت در هر بخشی از این صنعت میتواند سودآوری بالایی داشته باشد.

مرغ مادر

مرغی است که برای تولید تخم مرغ نطفه دار و جوجه یک روزه پرورش داده می شود و به سه دسته مرغ مادر گوشتی٫ مرغ مادر تخمگذار و مرغ مادر بومی تقسیم می شود. مرغ مادر را به دو روش بستر و در قفس می توان پرورش داد.

پرورش مرغ مادر در بستر

در روش پرورش مرغ مادر در بستر، از یک سالن بزرگ برای نگهداری و پرورش مرغ‌ها استفاده می‌شود.  معمولا در این سالن محلی برای به تخم گذاری مرغ‌ها وجود دارد که به آن‌جا مراجعه می‌کنند.

همانطور که میدانید برای داشتن تخم نطفه دار باید همراه مرغ ها خروس نیز پرورش دهید اما همواره نسبت آن ها باید رعایت شود. به طور معمول به ازای هر ۱۰ مرغ یک خروس در نظر گرفته می شود تا درصد نطفه دار بودن تخم مرغ ها افزایش یابد.

در پرورش مرغ مادر در بستر مرغ‌ها باید برای تخمگذاری لانه و آشیانه‌های مخصوصی داشته باشند تا در صورت نیاز به آن‌ها مراجعه کرده و تخم‌مرغ‌ها را تولید کنند. این لانه‌ها عمدتا از جعبه‌های پلاستیکی، چوبی ساخته می‌شوند و کف آن با استفاده از کاه و یا خاک اره پوشانده می‌شود تا آسیبی به تخم‌ها نرسد. اگر قصد دارید پرورش مرغ مادر را در بستر انجام دهید، بهتر است شرایط زیر را فراهم کنید:

سعی کنید در هر متر مربع حداکثر 4 مرغ یا خروس را پرورش دهید تا مرغ‌ها دچار بیماری همخواری یا کانیبالیسم نشوند.

در کف بستر‌ها حتما از خاک اره و یا پوشال‌های نرم استفاده کنید تا کف پای مرغ و خروس‌ها دچار آسیب نشود و فضولات و مایعات دفع شده از بدن آن‌ها را به خود جذب کند. این کار از بروز بیماری‌هایی مانند کوکسیدیوز جلوگیری خواهد کرد.

از تعداد مناسبی دانخوری و آبخوری استفاده کنید تا مرغ‌ها با کمبود آب یا غذا مواجه نشوند و به خوبی و بدون درگیری از تمامی مواد غذایی استفاده کنند.

در فضای سالن از تعداد مناسبی فن تهویه استفاده کنید تا هوای آلوده‌ به بیرون منتقل شود و هوای سالم به درون سالن انتقال یابد.

اگر در یک شهر سردسیر به پرورش مرغ مادر مشغول هستید، برای ایجاد شرایط مناسب حتما از سیستم‌های گرمایشی از جمله بخاری مناسب مرغداری استفاده کنید تا محیط پرورش کاملا گرم و مطبوع شود. در صورتی که هوا سرد باشد امکان تلف شدن مرغ و خروس‌ها وجود دارد.

پیش از وارد شدن به سالن حتما لباس‌های مخصوص را پوشیده و آنها را به خوبی ضدعفونی کنید تا از احتمال انتقال میکروب‌ به مرغ‌ها و پرنده‌ها جلوگیری کنید. همچنین حدالاامکان از ورود افراد متفرقه به داخل سالن خودداری نمایید.

در پایان یا اواسط هر ماه، سالن را به خوبی ضدعفونی کنید تا هرگونه آلودگی و میکروب‌های موجود در سالن را از بین ببرید. برای ضدعفونی کردن سالن می‌توانید مدت کوتاهی مرغ و خروس‌ها را در مراتع رها کنید و یا به سالن دیگری منتقل کنید تا بتوانید به خوبی تمامی قسمت‌ها مثل سقف‌، دیوارها و کف سالن را مورد شستشو و ضدعفونی قرار دهید.

محل قرارگیری لانه‌‌های تخمگذاری باید کمی از سالن فاصله داشته باشد تا مرغ‌های تخمگذار در شرایطی آرام و مناسب به تخمگذاری بپردازند.

اگر می‌خواهید مرغ‌ها به تخمگذاری ادامه بدهند و روند تخمگذاری آن‌ها متوقف نشود، حتما صبح به صبح تخم‌ها را از لانه خارج کنید تا تخم‌های جدیدی تولید کنند.

پرورش مرغ مادر در قفس

در روش پرورش مرغ مادر تمامی آب و غذای مورد نیاز مرغ‌ها در قفس در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد و به علت طبقاتی بودن قفس‌ها، می‌توانید در یک سالن کوچک تعداد زیادی مرغ را پرورش دهید. قفس‌ها دارای مکان‌های مخصوصی برای جمع‌آوری تخم‌ها، تجمع فضولات، دانخوری و آبخوری‌‌ هستند که امکان پرورش مکانیزه مرغ‌های مادر را فراهم خواهد کرد.

از جمله ویژگی‌های قفس‌های مخصوص مرغ می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

 این قفس‌ها باید مجهز به مکان مخصوصی برای جمع‌آوری تخم‌مرغ‌های تولید شده داشته باشند. در این صورت نگرانی بابت شکسته شدن و آلوده شدن تخم‌ها وجود ندارد و در زمانی کوتاه می‌توانید آن‌ها را جمع‌آوری کنید.

 زیر پای مرغ‌ها حالت توری شکل دارد. در نتیجه مایعات و فضولات دفع شده به سینی مخصوص فضولات منتقل می‌شود که به راحتی قابل تمیزکاری خواهد بود. بنابراین مشکلی برای تجمع فضولات و بیماری‌های ناشی از آن وجود نخواهد داشت.

 این قفس‌ها به دانخوری‌ و آبخوری مخصوص مجهز هستند و با یکبار پر کردن آن‌ها به صورت همزمان می‌توانید تعداد زیادی مرغ را تغذیه کنید.

طول و ارتفاع قفس‌ها باید به اندازه‌ای باشد که مرغ‌ها بتوانند به راحتی جابجا شوند و به دور خود بچرخند. همچنین از قرار دادن تعداد زیادی مرغ در قفس‌ها خودداری کنید و تعداد مناسبی مرغ را در قفس‌ها جای دهید تا دچار بیماری کانیبالیسم نشوند.

نکاتی در مورد پرورش مرغ مادر

مدیریت خروس ها:

  پرورش جداگانه خروس‌ها برای امکان اعمال برنامه‌های نوری و غذایی مناسب،

جهت رشد بهتر و استخوان‌بندی مناسب تر آن هاست.

قطع ناخن انگشت عقب پای خروس در جوجه‌کشی برای عدم صدمه به مرغ‌ها هنگام جفت‌گیری.

اصلاح نوک امروزه چندان توجیه نمی‌شود ولی سن مناسب ۷- ۶ روزگی است.

• وزن کشی:

 هدف از وزن‌کشی ایجاد یکنواختی مطلوب در گله است. وزن‌‌کشی گروهی جوجه‌ها از روز اول شروع می‌شود.

حداقل۱٪ مرغ‌ها و ۳٪ خروس‌ها باید وزن‌کشی شوند. از هفته سوم وزن‌کشی باید انفرادی و تک‌تک باشد.

• مدیریت سالن:

 رطوبت هفته اول نباید زیر ۵۰٪ باشد.

ابعاد مناسب سالن پرورش مرغ مادر

ابعاد سالن پرورش مرغ مادر رابطه مستقیم  با ظرفیتی که شما در نظر گرفتید دارد. ابعاد سالن را باید به نحوی در نظر گرفت که تهویه سالن به بهترین حالت ممکن انجام شود. ساخت سالن ها با عرض کم و طول زیاد میتواند باعث مشکلات تهویه ای و آلودگی هوای مرغداری شود. فضای پرورش مرغ مادر برای هر متر مربع برابر ۵.۵ قطعه می باشد. این فضا برای ۱۰.۰۰۰ سر مرغ میتواند به صورت های مختلفی انجام شود، اما ابعاد پیشنهادی ما عرض ۱۵ و طول ۱۰۰ می باشد.

بخش های مختلف پرورش مرغ مادر

درست است که مهم ترین بخش در مزرعه مرغ مادر سالن پرورش آن است اما شما برای راه اندازی به بخش های دیگری نیز نیاز خواهید داشت. از جمله بخش های الزامی میتوان به انبار ذخیره دان، انبار جمع آوری تخم مرغ، بخش اداری اشاره کرد.

انبار ذخیره دان

معمولا مرغداران برای صرفه جویی در خرید نهاده ها دان را توسط آسیاب میکسر در خود مرغداری تولید میکنند. ابعاد و اندازه های انبار ذخیره دان با توجه به ظرفیت مرغداری شما متفاوت خواهد بود و باید به نحوی طراحی شود که با حداقل فاصله با سالن یا سالن های پرورشی تعبیه شود.

انبار جمع آوری تخم مرغ

در زیر آشیانه های مرغ مادر کانوایر حمل تخم مرغ تعبیه شده. این کانوایر ها تخم مرغ نطفه دار را از سالن به سمت انبار جمع آوری تخم مرغ هدایت میکند.

بخش اداری

یکی دیگر از موارد مهم سالن پرورش مرغ مادر بخش اداری این مجموعه می باشد. بر خلاف سالن پرورش پوشش داخلی پیشنهادی ما برای این سالن ها سرامیک می باشد. این امر موجب می شود که سالن در کمترین زمان و با استفاده از کمترین مواد شوینده ضد عفونی شود.

یک بخش اساسی در سالن اداری حمام های شستشو می باشد. این حمام ها باید به طوری طراحی شود که بازدید کننده دوباره به مسیر قبل از شستشو برنگردد.  محل استحمام باید دارای دو در باشد و بازدید کننده از یک طرف وارد و از طرف دیگر خارج شود.

هولدینگ یادگار با ایجاد زنجیره تولید گوشت مرغ مفتخر به تولید گوشت مرغ با بالاترین کیفیت می باشد. این هولدینگ دارای سه کارخانه تولید خوراک٫ مزرعه پرورش مرغ مادر٫ مزارع پرورش مرغ گوشتی٫ کشتارگاه و همچنین بسته بندی و توزیع گوشت می باشد.