اطلاعات کلی درباره کبک

کبک

پراکندگی
۱۴ گونه مختلف از این نوع پرنده تاکنون شناسایی شده است. زیستگاه طبیعی این پرنده از کوه های منطقه خاورمیانه و آسیا از شرق یونان و جنوب بلغارستان، آسیای صغیر تا منچوری چین گسترده است. کبک در آمریکای شمالی، هاوایی و نیوزیلند نیز از جمعیت خوبی برخوردار شده است.

زیستگاه طبیعی کبک

کبک را می توان در دامنه ها، کوه ها و صخره ها یافت.

مشخصات ظاهری کبک

وزن: از ۵۱۰ تا ۶۸۰ گرم با متوسط ۵۹۵ گرم
نرها (با وزن ۵۱۰ تا ۸۰۰ گرم) کمی از ماده ها (با وزن ۴۵۰ تا ۶۸۰ گرم) از لحاظ طول و وزن بزرگترند. ترکیب پرها در هر دو جنس نر و ماده یکسان است. رنگ این پرنده قهوه ای مایل به خاکستری در بالا و زرد کمرنگ در قسمت شکم است. یک خط سیاه از قسمت جلوی سر آغاز شده و پس از عبور از چشمها و گردن, در قسمت بالای سینه تمام می شود و سر و سینه خاکستری پرنده را از قسمت سفید رنگ گلو جدا می کند. پهلوی پرنده با ترکیبی از رنگ سیاه و شاه بلوطی متمایل به سفید پوشانده شده و پرهای انتهایی بال، به رنگ شاه بلوطی هستند. نوک، لبه پلک ها، ساق و پاهای کبک به رنگ صورتی تا قرمز سیر هستند. اگرچه هر دو جنس نر و ماده ممکن است دارای یک سیخک کوچک در قوزک پا باشند، ولی این معمولا از مشخصات جنس نر است. کبک های نابالغ کوچکتر هستند و به رنگ قهوه ای و خاکستری هستند. در زیستگاه طبیعی این پرنده، رنگ آن بسته به موقعیت جغرافیایی منطقه متغیر است. رنگ پرندگان مناطق خشک تر، بیشتر متمایل به خاکستری و سفید است.

تولید مثل کبک

جوجه های کبک
فواصل تولید مثل: کبک ها بسته به شرایط محیطی، یک مرتبه در سال تولید مثل می کنند.
فصل تولید مثل: از فروردین آغاز شده و بسته به منطقه جغرافیایی ممکن است تا اواخر تیر و اوایل مرداد نیز در مناطق سردسیر ادامه یابد.
تعداد تخم ها: از ۷ تا ۲۱ عدد
مدت زمان خوابیدن بر روی تخم ها: ۲۴ روز به طور متوسط
کبک ها تک همسر هستند. نرها با نشان دادن تمایل خود به ماده با کج کردن سر و باز کردن بال ها و نمایش آنها در اواخر اسفند اقدام به جفت گیری می کنند. هنگام خشکسالی و کمبود غذا، عمل تولید مثل ممکن است محدود به چند پرنده شود. نرها از ماده ها در مقابل نرهای دیگر محافظت می کنند.
آشیانه کبک از ساقه های ساده که گاهی با پر و خاشاک پوشانده می شود، در میان صخره ها و یا مناطق پر از بوته و خاشاک، تشکیل می گردد. یافتن آشیانه کبک ها مشکل است و به خوبی تحت مطالعه قرار نگرفته اند. تعداد تخم ها بسته به شرایط محیطی از ۷ تا ۲۱ عدد متغیر است. دوره خوابیدن روی تخم ها معمولا ۲۴ روز است و این عمل معمولا وظیفه ماده است. از اواسط اردیبهشت تا اواسط مرداد، جوجه ها از تخم بیرون می آیند که بستگی به موفقیت تخم اول دارد. جوجه ها در هنگام بیرون آمدن از تخم، باهوش و توانا هستند و می توانند پس از چند هفته، پرواز کنند. پس از گذشت ۱۲ هفته، جوجه ها بالغ می شوند. نرها معمولا تا زمان پرورش جوجه ها با خانواده می مانند، اگرچه بعضی از آنها پس از تخمگذاری ماده، خانواده را ترک و به نرهای دیگر ملحق می شوند. هنوز زمان زیادی تا شناختن کامل عادات تولید مثل کبک ها مانده است.
مادر و شاید هم پدر، از جوجه ها مراقبت می کنند تا آنها مستقل گردند.

رفتارکبک

کبک ها در هنگام صبح و بعد از ظهر در روی زمین به چرا مشغولند. آنها مهاجرت نمی کنند و جابجایی های فصلی آنها فقط در ارتفاع است. پرواز کبک معمولا در هنگام احساس خطر انجام می شود و به مسافت های کوتاه و در سراشیبی محدود است. هنگام عبور از ناهمواری های سطح زمین، کبک ها بر روی پاهای خود جست می کنند و ترجیح می دهند بدوند تا پرواز کنند. گروه اجتماعی اولیه از یک دسته کبک شامل تعداد گوناگونی از بالغ ها و جوجه هایشان تشکیل می شود و بزرگترین گروه ها را می توان در چشمه ها دید. گروه های بزرگتر در زمستان تشکیل می شوند. کبک ها در هنگام شب را زیر بوته ها و یا داخل صخره ها به سر می برند. نرها به طور فعال از قلمرو خود دفاع می کنند.

ارتباط و قوه ادراک

کبک در حالت های گوناگون، از صداهای مختلف استفاده می کند که به سه دسته تقسیم می شوند: هشداری، جنگی و جنسی. بیشترین صدایی که از کبک شنیده می شود با آوای chuck،chuck ، است که از هر دو جنس نر و ماده بر می آید که به تدریج به آوایchukar،chukar ، تبدیل می گردد و از فواصل دور قابل شنیدن است. از این رو نام کبک را Chukar Partridge گذاشته اند.

عادات غذایی

کبک معمولا از گیاهان شامل علف ها و دانه های آنها، برگ گیاهان و میوه بوته ها بر اساس فراوانی و دسترسی فصلی تغذیه می کنند.
غذاهای جانوری: حشرات
غذاهای گیاهی: گیاهان سبز، برگ ها، دانه ها، حبوبات و میوه ها

خصوصیات در رفتار و عادات در کبک

زیستگاه خود را در مناطق ناهموار و لخت دره ها (با درختان پراکنده) انتخاب می کنند معمولا ۴ تا ۵ پرنده با هم دیده می شوند ولی در پائیز این دسته ها به دسته های ۵۰ تائی می رسد فصل آشیانه سازی بر حسب ارتفاع منطقه زیست تغییر می کند.
غذای این پرنده را گیاهان و بذر تشکیل می دهد. همزمان با تغذیه از مواد فوق مقدار زیادی سنگ ریزه می بلعد که این کار به خرد شدن غذای خورده شده درچینه دان کمک می کند.
ماده ها در فصل جفت گیری هنگام شب و روز آواز می خواند در این موقع پرنده نر در ارتفاعات مستقر شده صدای مخصوصی از خود بروز می دهد که باعث پیدا شدن جفت آن می شود. نرها بسیار جنگجو می باشند و در موقع فرار یا پرواز به سرعت پرواز نموده و صدای دیگری از خود نشان می دهد که تقریبا صدایی مثل جیغ می باشد و همواره یک مسیر پرواز را انتخاب می کند.

جفت گیری در کبک ها

این پرنده در طبیعت در زمستان از نظر فعالیت های جنسی حالتی خنثی دارد آنها در این هنگام به صورت اجتماعی یا مفرد دیده می شود. در مواقعی ممکن است به صورت جفت جفت دیده می شود اما در این هنگام هم رفتار جنسی نشان نمی دهند.
با نزدیک شدن فصل بهار با هم جفت می شوند پس از تشکیل جفت جفت گیری صورت می گیرد در پی آن آشیانه سازی، تخم گذاری، پرورش جوجه ها انجام می گیرد.
قبل از جفت گیری برای جلب توجه یکدیگر دست به اعمالی می زنند که به آن نمایش گفته می شود اگر چه ماده ها هم در نمایش های جنسی شرکت می کنند ولی اغلب این نمایش ها را نرها انجام می دهند از آنجا که نرها دارای پرهای رنگین و جالب تری هستند این نمایش ها به طور واضح تری در آنها دیده می شود و همان طور که قبلا گفته شد در فصل جفت گیری پرنده نر هنگام شب و روز آواز می خواند.

مشخصات ظاهری کبک ها

جوجه ها به رنگ بلوطی تیره، سینه زرد کمرنگ متمایل به صورتی شکم دارای خطوطی به رنگ سفید بلوطی، چشم قهوه ای روشن منقار زرد متمایل به نارنجی، پاها زرد و بدون برآمدگی.

صدا و آواز خوانی کبک

صدا در زندگی نه تنها کبک بلکه در زندگی تمام پرندگان نقش بسیار با اهمیتی دارد و طبق تحقیقات روی پرندگان محرک صدا منشا فیزیولوژیک داشته و به ترشحات هورمونی خاص مربوط می گردد آوازهایی که کبک می خواند عموما”به قصد پیدا کردن جفت یا گله خود می باشد یا در حال فرار یا ترس یا احساس خطر با سر و صدای جیغ مانند بقیه را اطلاع می دهند. نحوه اطلاع رسانی به هم مثل انسان می باشد به طوری که با هر لهجه و یا صدائی که با هم ارتباط برقرار می نمایند فهمیده و عمل می نمایند و همین امر باعث شده شکارچیان از این مورد استفاده نموده و با تقلید صدا یا پرنده قفسی یا ضبط صدای پرنده قفسی و پخش آن در طبیعت باعث می شود کبک های دیگر با شنیدن صدا به دور آن جمع شده و باعث شکار آنان شود.