تغذیه گاوهای شیری
بیش از ۵۰ درصد هزینههاى تولید شیر را غذا تشکیل مىدهد، براى اینکه بتوان از گاوهاى شیرى سود بیشترى بهدست آورد مىباید حیوان با استفاده از جیره غذایى بالانس شدهاى تغذیه بشود. تولید شیر در گاو تحت تأثیر دو فاکتور محیطى و ژنتیکى است.
۲۵ درصد تفاوت در تولید شیر بین گاوها تحتتأثیر توارث و ۷۵ درصد بقیه از فاکتورهاى محیطى ناشى مىشود. در بین فاکتورهاى محیطی، تغذیه اثر عمدهاى در مقدار تولید شیر دارد و تغذیه صحیح و خوب سبب مىشود که حیوان بتواند به ماکزیمم پتانسیل تولید خود برسد.
مواد مغذى در حیوانات شیرده در موارد زیر مورد استفاده حیوان قرار مىگیرد
- احتیاجات نگهدارى حیوان که با توجه به اندازه بدن حیوان تغییر مىکند.
- رشد حیوان (در مواردى که گاو جوان و هنوز رشد آن به اتمام نرسیده است).
- ترمیم ذخایر از دسترفته بدن در جریان لاکتاسیون.
- رشد جنین در مورد گاوهاى آبستن. احتیاجات آبستنى براى ۶ ماه اول کم ولى در ۳ الى ۲ ماه آخر آبستنى مقدار آن زیاد مىشود.
- تولید شیر: احتیاجات تولید شیر با توجه به مقدار و ترکیبات شیر تغییر مىکند. احتیاجات نگهدارى و تولید شیر دو فاکتور مهم و اساسى در نوشتن جیره غذایى گاوهاى شیرى است. براى تولید شیر زیاد و اقتصادى حیوان احتیاج دارد که بهدرستى تغذیه بشود، در صورت عدم تغذیه کافی، حیوان از ذخایر بدنى خود استفاده خواهد کرد که نتیجه آن کاهش تولید شیر است.
در مواردى که جیره غذایى حیوان با توجه به نیازمندىهاى آن تأمین نشده باشد، مواد مغذى وارد شده به بدن به ترتیب در تأمین احتیاجات نگهداری، تولیدمثل، رشد و تولید شیر بهکار گرفته مىشود. تولید شیر و پرورش گاو شیرى موقعى اقتصادى و مقرون به صرفه خواهد بود که گاو بتواند ماکزیمم تولید شیر را داشته باشد. در صورت تغذیه سنگین حیوان چاق شده و هزینه تولید شیر افزایش خواهد یافت.
انرژى
کمبود انرژى متداولترین کمبود مواد مغذى در جیره غذایى گاوهاى شیرى است. در صورت پایین بودن انرژى جیره غذایى حیوان نخواهد توانست به ماکزیمم تولید شیر خود برسد.
بیشتر انرژى موردنیاز حیوان از طریق کربوهیدراتها و چربىهاى موجود در علوفه خشبى و دانهها تأمین مىشود، بهجز گاوهایى که تولید کمى دارند، تمام گاوها در کنار علوفه خشبى به مقدارى مواد دانهاى متناسب با مقدار تولید شیر آنها نیاز دارند.
پروتئین
پروتئینها براى رشد، تجدید بافتهاى قدامى بدن، تولید شیر، و رشد جنین لازم و ضرورى هستند. در مورد گاوهاى شیرى وجود منبع پروتئینى با کیفیت خوب در جیره غذایى حیوان ضرورى نیست. گاوهاى شیرى در شکمبه خود میکروارگانیسمهایی دارند که این میکروارگانیسمها مىتوانند بیشتر اسیدهاى آمینه حیوان را سنتز بکنند. احتیاجات پروتئینى گاوهاى شیرى معمولاً بر مبناى قابل هضم محاسبه مىشود.
مقدار پروتئینى که بهوسیله مواد دانهاى باید تأمین بشود به نوع و کیفیت علوفه خشبى بستگى دارد که حیوان از آن تغذیه مىکند. با افزایش علوفه لگومینوز در جیره درصد پروتئین مورد نیازى که بهوسیله مخلوط دانهها باید تأمین بشود کاهش پیدا مىکند.
اگر مقدار پروتئین جیره بیش از نیاز حیوان باشد اضافى پروتئین بهصورت انرژى مورد استفاده قرار خواهد گرفت که تحت شرایطى قیمت تمام شده هر واحد شیر افزایش خوا. با توجه به گرانى قیمت مواد غذایى پروتئیندار باید مقدار پروتئین با توجه به نیاز حیوان تأمین بشود.