پرورش جوجه های گوشتی امروزه یکی از متداول ترین فعالیت ها در زمینه کشاورزی میباشد. از آنجایی که گوشت مرغ یکی از پر مصرف ترین مواد غذایی مصرف کنندگان است، از این رو تقاضا برای همواره وجود دارد. پرورش مرغ گوشتی امروزه با توجه به تغییرات ژنتیکی انجام شده در مرغ ها، امری تخصصی است و نیاز به مهارت های بالا، تجهیزات خاص و همچنین مدیریت و کنترل ویژه ای دارد. در این مطلب به مواردی در خصوص پرورش جوجه های گوشتی خواهیم پرداخت.
بررسی اصول پرورش مرغ گوشتی
مرغ ها در حالت طبیعی در مدت زمان دوسال به سن و وزن کامل خود میرسند. این مرغ ها ماکسیمم وزنی که پس از دوسال به آن میرسند ۲.۵ کیلو گرم میباشد. مرغ های گوشتی امروزه اما اینچنین نیستند و برخی از ژن های آنها که مخصوص رشد عضلات هستند دستخوش تغییرات و اصلاحات ژنتیکی شده اند. این تغییرات سبب آن شده که در مدت زمان ۴۵ روز به وزنی بیش از ۳ کیلوگرم برسند! این حجم تغییر باعث شده است که این حیوانات احتیاجات ویژه ای داشته باشند. به همین علت در تهیه خوراک آنها باید به احتیاجات آنها از جمله پروتئین و انرژی کافی توجه نمود.
همین امر باعث شده است که امروزه بحث فراوری خوراک به عنوان یکی از تخصصی ترین فعالیت ها در زمینه پرورش طیور مطرح باشد. امروزه خوراک جوجه های گوشتی در کارخانه جات بسیار مکانیزه و توسط جیره نویسی کارشناسان خبره انجام میشود. در همین راستا برای دوره های مختلف حیات حیوان خوراک متناسب با سن و وزن حیوان تامین میشود.
در گروه یادگار که بعنوان یکی از بزرگترین زنجیره های مرغ گوشتی است، برای تامین خوراک مناسب مزارع پرورش مرغ گوشتی در کارخانه جات فراوری خوراک اقدام به تولید خوراک با کیفیت میکنیم. این امر باعث شده است که پارامترهای کیفیت سنجی تولید در این گروه بالاتر از استانداردهای تبیین شده توسط نهادهای نظارتی باشد.
مدیریت پارامترهای محیطی مرغ گوشتی
در کنار احتیاجات خاصی که مرغ های گوشتی امروزه از بعد تغذیه دارند، این مورد در خصوص محیط پرورشی مرغ های گوشتی امروزه نیز مطرح است. به عبارت دیگر ما نیازمند شرایط خاص و استانداردی در خصوص سالن های مرغداری هستیم که به بهترین شکل ممکن احتیاجات مرغ های گوشتی را فراهم آوریم.
یکی از مهمترین موارد مورد نیاز بحث تهویه سالن های پرورش طیور میباشد. نیاز به اکسیژن کافی و هوای تازه یکی از الزامات مهم در سالن های مرغداری است. در گذشته از سیستم های تهویه عرضی استفاده میشد. به این صورت که هواکش ها در دیوار های طولی نصب میشد و هوای سالن را از مقاطع عرضی خارج میکردند. این موضوع باعث میشد که سرعت جریان هوا در همه جای سالن یکنواخت نباشد و در قسمت هایی از سالن هوا راکد باقی میماند که اتفاقا محل تجمع آلودگی ها و سرایت بیماری ها در گله میشد. اما امروزه از سیستم های تهویه تونلی استفاده میشود که میتوان گفت تا حد زیادی مشکلات مربوط به سیستم های قبلی به طور کامل برطرف شده است.
دماهای بالای پرورش، موجب افزایش تلفات در مزارع طیور گوشتی میشود که همراه شدن این شرایط با رطوبت نسبی بالا، میتواند اثرات بدتری در پی داشته باشد. تنش گرمایی، بر آرامش پرنده تاثیر گذاشته که این امر، به کاهش بازدهی تولید منجر میگردد. به هنگام بروز تنش گرمایی، جوجه های گوشتی برای مقابله با مرگ، که در اثر تلاش بی وقفه پرنده برای خارج کردن حرارت اضافی بدن رخ میدهد، ناچار به تحمل فعالیت زیاد برای تنظیم گرمایی به منظور سازگار شدن با شرایط گرم هستند. بنابراین در چنین شرایطی، اغلب تمامی توانمندی های ژنیتیکی جوجه های گوشتی در تولید محصول، نمایان نمیشود. پس بهتر است با توجه به موقعیت جغرافیایی مرغداری و شرایط آب و هوایی، با تجهیزات مناسب جهت خنک سازی سالن های مرغداری اقدامات لازم را انجام دهیم.
تغذیه سنین ابتدایی جوجه گوشتی
تغذیه جوجه پس از خروج از تخم تاثیر زیادی بر عملکرد گله در پایان دوره پرورش دارد به عبارت دیگر اگر شروع پرورش گلهای با تغذیه و مدیریت مناسب و صحیح توام باشد نه تنها گلهای یکنواخت از نظر وزنی تولید میشود بلکه عملکرد آن از نظر ضریب تبدیل غذایی و میزان تلفات نیز بهینه خواهد شد لذا برای موفقیت در این امر رعایت اصول تغذیه و مدیریت به ویژه در هفته اول پرورش از اهمیت ویژهای برخوردار است حال سوال مطرح این است که اصول صحیح تغذیه در ۴۸ ساعت اول پرورش کدام است ؟
خوراک آماده جهت روزهای ابتدایی: پیشدان
اهمیت آب و رطوبت در پرورش جوجه گوشتی
پرندگان از مهرهداران خونگرم هستند که در سیر تکاملی از خزندگان منشا گرفتهاند یکی از مواد اصلی تشکیل دهندهی بدن پرندگان آب میباشد آب حساسترین ماده مغذی و بزرگترین جز سازنده بدن بوده و حدود ۷۰ درصد از کل بدن را تشکیل میدهدکه از این میزان حدود ۷۰ درصد از داخل سلولی و ۳۰ درصد به صورت مایع خارج سلولی میباشد و این رابطه باید تعادلی باشد و اختلاف بیش از حد باعث اختلال در کل متابولیسم بدن میگردد. هنگامی که جوجه از تخم خارج میشود داخل دستگاه هچری، حدود ۷۰ درصد رطوبت در اختیار دارد هنگام بار زدن جوجه ها جدا کردن و قرار گرفتن آنها در جعبه های حمل این میزان رطوبت کاهش چشمگیری دارد و هنگام ورود به داخل سالن با توجه به فضای باز سالن و شرایط آب و هوایی منطقه میزان رطوبت نسبت به هچری بسیار اختلاف دارد. بنابراین باید شرایطی را فراهم آورد که جوجه ها از نظر ژنتیکی بتوانند خود را با محیط جدید وفق دهند زیرا اشتها در هفته اول از اهمیت خاصی برخوردار است و حاکی از سلامت جوجه میباشد به همین منظور رعایت کردن موارد ذیل از اهمیت خاصی برخوردار است .
۱-دسترسی به آب آشامیدنی در طول ۲۴ ساعت شبانه روز باید فراهم گردد .
۲-برای چهار روز اول دوره پرورش، آبخوری اضافی باید در نظر گرفته شود .
۳-میزان آب مصرفی را بایستی به طور مرتب به صورت دستی و یا بوسیله کنتور اندازه گیری نمود با مشاهدهی تغییرات ناگهانی در مقدار مصرف آب میتوان مشکوک به بیماری شد .
۴-با بالا رفتن دما حدود ۵/۶ در صد افزایش آب به ازای هر یک درجه بالاتر از ۲۱ درجه سانتی گراد در نظر گرفته شود وقتی هواگرم میشود ظرفیت آن در حفظ رطوبت افزایش پیدا میکند بنابراین وقتی درجه حرارت هوا افزایش مییابد رطوبت نسبی کاهش یافته وجوجه ها در سن پایین و هفته اول با کمبود رطوبت روبرو میشوند زیرا منابع دفع رطوبت از طیور از بازدم و همچنین مدفوع میباشد برای رفع این مشکل میتوان از مه پاش و یا با اسپری کردن آب به دیوارهها رطوبت را به حد استاندارد رساند بهتر است در فصول گرم سال محل اسقرار جوجه ها در وسط سالن بوده و کف سالن دیوارها و در هر دو طرف را به وسیله اسپری خیس کرد و در فصول سرد سالن یک طرف سالن را محفوظ کرده و به وسیله اسپری و یا با قراردادن آب بر روی شعله و بخار حاصل این کمبود را جبران نمائید .
۵-قبل از ورود جوجه به سالن باید آبخوریها پر باشند و بهترین دمای آب برای روزهای اول حداقل ۱۵ درجه سانتی گراد و حداکثر ۲۲ درجه سانتی گراد میباشد با بزرگ شدن و افزایش سن جوجه های گوشتی این حساسیت کمتر خواهد شد .
۶-کیفیت آب در برگیرنده تمام عوامل موجود در آب است که بر تولید گله موثر بوده و باید کاملا مورد توجه قرار گیرد چه ازنظر تراکم املاح و چه از نظر آلودگی میکروبی بنابراین لازم است قبل از جوجه ریزی کیفیت آب مدام مورد سنجش قرار گیرد. در مناطق خاصی آب انقدر شور است که تولید و کیفیت گله را شدیدا کاهش میدهد دراین مواقع ممکن است حذف مقداری از نمک جیره لازم باشد وجود هرگونه آلودگی میکروبی در آب نشان دهنده ورود آبهای سطحی به منبع آب است.
در این مطلب سعی شد به جنبه های مختلف پرورش طیور بپردازیم. جهت مطالعه بیشتر در خصوص پرورش مرغ گوشتی کلیک کنید.